Przejdź do głównej zawartości

Zułów - U kolebki Marszałka

Od roku 1934 z inicjatywy Związku Rezerwistów trwała praca nad odbudową miejsca urodzenia Józefa Piłsudskiego. Miejsce, na którym stał dom, wyniesiono nad otoczenie tarasem, fundamenty dworku wydźwignięto z pomocą płyt granitowych celem uwidocznienia historycznego domu, a w nim pokoju, w którym urodził się Marszałek w roku 1867.

Uczczenie pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego w Zułowie. Uroczystość zasadzenia pamiątkowego dębu. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

W dniu poświęcenia stu szkół Marszałka Józefa Piłsudskiego odbyła się w Zułowie podniosła uroczystość. Przybyły na nią liczne delegacje oraz goście z całej Polski, wzięła w niej udział ludność z okolicznych wsi i miasteczek. Pociągami porannymi przyjechali: Pan Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki, Pani Marszałkowa Aleksandra Piłsudska ze starszą córką Wandą, członkowie rządu, wicemarszałkowie Sejmu i Senatu, prezes Najwyższej Izby Kontroli Jakub Krzemieński, generalicja, ks. biskup polowy Józef Gawlina, przedstawiciele władz miejscowych z wojewodą, władz szkolnych z kuratorem Okręgu Szkolnego i in.

Przed wjazdem do siedziby rodziców Marszałka powitał Pana Prezydenta Senat Akademicki Uniwersytetu Stefana Batorego w tradycyjnych togach z Rektorem na czele, oraz grupa senatorów i posłów Ziemi Wileńskiej.

Uroczystość zasadzenia pamiątkowego dębu. Widoczni w pierwszym rzędzie od prawej: wiceminister komunikacji Aleksander Bobkowski, prezydent RP Ignacy Mościcki i minister pracy i opieki społecznej Marian Zyndram Kościałkowski. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Uroczyste nabożeństwo celebrował ks. arcybiskup Romulad Jałbrzykowski. Po nabożeństwie Pan minister Marian Kościałkowski, prezes Związku Rezerwistów, wygłosił przemówienie, w którym, oddając hołd spadkobiercy idei Jagiellonów, Józefowi Piłsudskiemu, scharakteryzował etapy Jego życia i prac. Podkreślił, że tu, w Zułowie, Matka Marszałka, nieprzejednana patriotka, wychowywała swoje dzieci, kładąc nacisk na konieczność walki z wrogiem Ojczyzny; tu od najwcześniejszych lat starała się rozwijać w nich samodzielność myśli, i podniecała poczucie godności osobistej.

Od dnia dzisiejszego Zułów stanie się miejscem pielgrzymek nowych młodych pokoleń, — staje się początkiem wielkiego szlaku Józefa Piłsudskiego po przez umiłowane Wilno, po przez nadniemeński decydujący bój, po przez trudem i znojem przepojony Belweder, aż hen... na Królewski Wawel.

Uroczystość zasadzenia pamiątkowego dębu. Widoczni w pierwszym rzędzie od lewej: profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego Odo Bujwid (z brodą), prezydent RP Ignacy Mościcki, Aleksandra Piłsudska, generał Tadeusz Kasprzycki, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego Wojciech Świętosławski (w okularach), biskup polowy ksiądz Józef Gawlina (na pierwszym planie z prawej, ze szpadlem), metropolita wileński, ks. arcybiskup Romulad Jałbrzykowski (na prawo za ministrem Świętosławskim), ks. prałat Jan Humpola (na prawo za prezydentem Mościckim), zastępca Szefa Gabinetu Wojskowego Prezydenta RP, ppłk Stefan Czerwiński (w głębi, na prawo za Aleksandrą Piłsudską), dowódca Zamkowego Plutonu Żandarmerii, kpt. Jan Huber (na prawo od ministra Świętosławskiego). Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Po przemówieniu Pan Prezydent przy dźwiękach "Pierwszej Brygady" dokonał symbolicznego zasadzenia dębu złotoligtnego w miejscu urodzenia Marszałka, po czym tegoż aktu dokonała Pani Marszałkowa, a za nią zebrani. Następnie Pan Prezydent w towarzystwie Pani Marszałkowej zwiedził odbudowany Zułów i muzeum pamiątek zułowskich, po czym żegnany Hymnem narodowym odjechał do Bezdan, celem wzięcia udziału w uroczystościach poświęcenia stu szkół Marszałka Józefa Piłsudskiego.

mjr. zw. Denis Krawczenko

Źródło : Dziennik Urzędowy, Kuratorium Okręgu Szkolnego Wileńskiego, R. XIV, Nr 11

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Kresowe miasto Głębokie a Marszałek Piłsudski

Głębokie, to położone na Białorusi miasto powiatowe obwodu witebskiego. W dawnych czasach kresowe miasteczko w powiecie dziśnieńskim, nad brzegiem jeziora tegoż nazwiska, należało kolejno do magnackich rodów: Radziwiłłów, Korsaków, Zenowiczów, a po traktacie pokojowym w Rydze z 1921 roku wróciło do Rzeczypospolitej i stało się centrum administracyjnym dziśnieńskiego powiatu województwa wileńskiego. Głębokie, widok ogólny miasta przed 1930 r. CBN Polona Według opowieści Józef Piłsudski kilkakrotnie odwiedził Głębokie i okolice. Po akcji bezdańskiej w roku 1908 przez pewien czas ukrywał się w majątku Boryskowicze, należącym do Doboszyńskich. Gościł w Mosarzu, ale nie przywitali go zbytnio – właściciel, Kalikst Józef Piłsudski, unikał swego rewolucyjnego krewnego. Następnie, gdy Polska odrodziła się, a jego krewny został jej przywódcą, Kalikst Piłsudski bardzo żałował swojej nadmiernej ostrożności. Ale więzi rodzinne nadal nie zostały przerwane. W maju 1935 roku, kiedy zmarł Marszałek Jó

Dziesięciolecie Polski Odrodzonej - Jak to było w Głębokiem

Dnia 10 listopada 1928 roku już wczesnym rankiem ruch był ogromny. Domy przybierały szatę odświętną. Wszędzie pełno zieleni, kwiatów, lampjonów, portretów Pana Prezydenta i Marszałka Piłsudskiego. fot. Muzeum Warmii i Mazur Tut przed godziną 15 na placu 3-go Maja zbierać się poczęły Organizacje ze sztandarami. Formuje się pochód, na czele którego stają wieńce: Starostwa i Sejmiku, 3 Półbrygady K.O.P., 23 pułku ułanów, Związku Oficerów Rez., Policji, Strzelca, Magistratu, Nadleśnictwa, Urzędów Państwowych, Przysposobienia Wojskowego, Organizacyj Społecznych i t.d., za wieńcami przedstawiciele władz, wojska, policji państwowej, grającej marsza Chopina, pochód rusza na cmentarz katolicki, otoczony setkami ludzi wszystkich wyznań. Zdała już widać na cmentarzu zapalone lampjony na grobach żołnierzy. Pochód pomału wchodzi na cmentarz i zatrzymuje się przy mogiłach wyciągniętych w długi szereg, na czele których stoi wysmukły duży biały krzyż, na nim zaś czarna tablica ze złotemi lit

Rocznica Konstytucji 3 Maja w Głębokiem

W przeddzień święta, 2 maja 1938 r., odbył się wieczorem uroczysty capstrzyk, w którym wziął udział pluton honorowy żołnierzy KOP, oddział przysposobienia wojskowego i Związku Strzeleckiego, oraz hufiec Strzelczyków z orkiestrą Związku Strzeleckiego i pochodniami na czele. Na placu 3 Maja, przed pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego, oddziały sprezentowały broń, a orkiestra odegrała hymn narodowy, po czym pochód przeszedł głównymi ulicami miasta. Kościół parafialny oraz pomnik Marszałka były iluminowane. Wszystkie domy przybrano we flagi państwowe, a w oknach wystawiono godło państwowe oraz portrety Pana Prezydenta Rzeczypospolitej i obu Marszałków Polski. Głębokie, widok ogólny kościoła św. Trójcy, plac 3 Maja, październik 1934 r. Narodowe Archiwum Cyfrowe Nazajutrz, w sam dzień uroczystości, oprócz żołnierzy KOP i miejscowej ludności, przybyło dużo ludności z okolicznych wiosek i osiedli. Najbliższe szkoły przybyły zwarcie z nauczycielstwem. Przed nabożeństwem w kościele parafialny