Piłsudczycy - Kresy

Miałam  prawie  dziesięć  lat  i  chodziłam  od  dwóch  tygodni  do  trzeciej  klasy  szkoły  powszechnej.  Mieszkaliśmy  w  nadgranicznym  miasteczku,  w  Dziśnie  (ma  w  Warszawie  swój  podkład  kolejowy  na  pomniku  przy ulicy  Muranowskiej).  Moi  rodzice  byli  tam  nauczycielami:  Mama  w  szkole  powszechnej,  Ojciec,  Stanisław  Pałuszko,  w  Państwowym  gimnazjum  im.  Grzegorza  Piramowicza. Dzisna, popiersie Marszałka Józefa Piłsudskiego w Alei Poniatowskiego w głębi budynek Szpitala Powiatowego, fot. archiwum Maria Olsiewicz Dzisna  przed  wojną  miasto  powiatowe  w  województwie  wileńskim,  położona  nad  Dźwiną,  która  była  granicą  z  Rosją  sow...

W żałobnym roku 1935, po zrealizowaniu budowy publicznej szkoły powszechnej w Bućkach powstała myśl uczczenia pamięci czynów i zasług Wielkiego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego. W odległości 700 metrów od szkoły znaleziono wielki 2 m kw. głaz z którego postanowiono zbudować pomnik. Mieszkańcy wsi Bućki i okolic razem z żołnierzami KOP wydobyli kamień z ziemi i własnymi siłami przetoczyli na okrągłych belkach na miejsce budowy do szkoły. Został wybrany Komitet Budowy Pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego w Bućkach w składzie następującym: L. Borowski, M. Surynt, S. Kaczanowski, B. Urbański, K. Szachura, A. Surynt, J. Chawecki. Na prezesa honorowego Komitetu wybrany został p. starosta wilejski W. Henszel, ną członka honorowego - p. dowódca KOP w Kraśnym. Dnia 12 lipca 1935 roku Urząd Wojewódzki Wileński decyzją Nr. K. S. I 1/8 zatwierdził projekt pomnika sporządzonego przez S. Kaczanowskiego kierownika publicznej szkoły powsz. w Bućkach. Wykonał pomnik majster z Radoszkowic...

Obchód 12-ej rocznicy Niepodległości, który zgromadził w Dziśnie wielką liczbę ludności i stał się żywiołową manifestacją jej uczyć względem Wodza Narodu, był równocześnie przykrą niespodzianką dla miejscowych endeków skupiających się pod egidą proboszcza, ks. Łozowskiego, który już podczas ostatnich wyborów uzupełniających w Okręgu Święciańskim skaptował p. Kownackiemu na kazalnicy 170 głosów przeważnie nieuświadomionych analfabetek. Gdy nadszedł listopad poczęli pp. endecy przeciwstawiać się budowie pomniku Niepodległości, a to w celu usunięcia z przed oczu ludu t. j. swych domniemanych wyborców połączonych symboli Wodza i żołnierza: argumentowali, że chodzi im przecież o pomnik żołnierza "ale co to ma wspólnego z Piłsudskim!?" . W następstwie wywołanych przez nich przetargów i sporów na budowę zabrakło czasu i tarcza z popiersiem Marszałka umieszczona została w prowizorycznie usypanym przez Magistrat kopczyku z kamieni. Widok ogólny pomnika Józefa Piłsudskie...