Przejdź do głównej zawartości

Zułów - U kolebki Marszałka

Od roku 1934 z inicjatywy Związku Rezerwistów trwała praca nad odbudową miejsca urodzenia Józefa Piłsudskiego. Miejsce, na którym stał dom, wyniesiono nad otoczenie tarasem, fundamenty dworku wydźwignięto z pomocą płyt granitowych celem uwidocznienia historycznego domu, a w nim pokoju, w którym urodził się Marszałek w roku 1867.

Uczczenie pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego w Zułowie. Uroczystość zasadzenia pamiątkowego dębu. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

W dniu poświęcenia stu szkół Marszałka Józefa Piłsudskiego odbyła się w Zułowie podniosła uroczystość. Przybyły na nią liczne delegacje oraz goście z całej Polski, wzięła w niej udział ludność z okolicznych wsi i miasteczek. Pociągami porannymi przyjechali: Pan Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki, Pani Marszałkowa Aleksandra Piłsudska ze starszą córką Wandą, członkowie rządu, wicemarszałkowie Sejmu i Senatu, prezes Najwyższej Izby Kontroli Jakub Krzemieński, generalicja, ks. biskup polowy Józef Gawlina, przedstawiciele władz miejscowych z wojewodą, władz szkolnych z kuratorem Okręgu Szkolnego i in.

Przed wjazdem do siedziby rodziców Marszałka powitał Pana Prezydenta Senat Akademicki Uniwersytetu Stefana Batorego w tradycyjnych togach z Rektorem na czele, oraz grupa senatorów i posłów Ziemi Wileńskiej.

Uroczystość zasadzenia pamiątkowego dębu. Widoczni w pierwszym rzędzie od prawej: wiceminister komunikacji Aleksander Bobkowski, prezydent RP Ignacy Mościcki i minister pracy i opieki społecznej Marian Zyndram Kościałkowski. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Uroczyste nabożeństwo celebrował ks. arcybiskup Romulad Jałbrzykowski. Po nabożeństwie Pan minister Marian Kościałkowski, prezes Związku Rezerwistów, wygłosił przemówienie, w którym, oddając hołd spadkobiercy idei Jagiellonów, Józefowi Piłsudskiemu, scharakteryzował etapy Jego życia i prac. Podkreślił, że tu, w Zułowie, Matka Marszałka, nieprzejednana patriotka, wychowywała swoje dzieci, kładąc nacisk na konieczność walki z wrogiem Ojczyzny; tu od najwcześniejszych lat starała się rozwijać w nich samodzielność myśli, i podniecała poczucie godności osobistej.

Od dnia dzisiejszego Zułów stanie się miejscem pielgrzymek nowych młodych pokoleń, — staje się początkiem wielkiego szlaku Józefa Piłsudskiego po przez umiłowane Wilno, po przez nadniemeński decydujący bój, po przez trudem i znojem przepojony Belweder, aż hen... na Królewski Wawel.

Uroczystość zasadzenia pamiątkowego dębu. Widoczni w pierwszym rzędzie od lewej: profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego Odo Bujwid (z brodą), prezydent RP Ignacy Mościcki, Aleksandra Piłsudska, generał Tadeusz Kasprzycki, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego Wojciech Świętosławski (w okularach), biskup polowy ksiądz Józef Gawlina (na pierwszym planie z prawej, ze szpadlem), metropolita wileński, ks. arcybiskup Romulad Jałbrzykowski (na prawo za ministrem Świętosławskim), ks. prałat Jan Humpola (na prawo za prezydentem Mościckim), zastępca Szefa Gabinetu Wojskowego Prezydenta RP, ppłk Stefan Czerwiński (w głębi, na prawo za Aleksandrą Piłsudską), dowódca Zamkowego Plutonu Żandarmerii, kpt. Jan Huber (na prawo od ministra Świętosławskiego). Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Po przemówieniu Pan Prezydent przy dźwiękach "Pierwszej Brygady" dokonał symbolicznego zasadzenia dębu złotoligtnego w miejscu urodzenia Marszałka, po czym tegoż aktu dokonała Pani Marszałkowa, a za nią zebrani. Następnie Pan Prezydent w towarzystwie Pani Marszałkowej zwiedził odbudowany Zułów i muzeum pamiątek zułowskich, po czym żegnany Hymnem narodowym odjechał do Bezdan, celem wzięcia udziału w uroczystościach poświęcenia stu szkół Marszałka Józefa Piłsudskiego.

mjr. zw. Denis Krawczenko

Źródło : Dziennik Urzędowy, Kuratorium Okręgu Szkolnego Wileńskiego, R. XIV, Nr 11

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Dziesięciolecie Polski Odrodzonej - Jak to było w Głębokiem

Dnia 10 listopada 1928 roku już wczesnym rankiem ruch był ogromny. Domy przybierały szatę odświętną. Wszędzie pełno zieleni, kwiatów, lampjonów, portretów Pana Prezydenta i Marszałka Piłsudskiego. fot. Muzeum Warmii i Mazur Tut przed godziną 15 na placu 3-go Maja zbierać się poczęły Organizacje ze sztandarami. Formuje się pochód, na czele którego stają wieńce: Starostwa i Sejmiku, 3 Półbrygady K.O.P., 23 pułku ułanów, Związku Oficerów Rez., Policji, Strzelca, Magistratu, Nadleśnictwa, Urzędów Państwowych, Przysposobienia Wojskowego, Organizacyj Społecznych i t.d., za wieńcami przedstawiciele władz, wojska, policji państwowej, grającej marsza Chopina, pochód rusza na cmentarz katolicki, otoczony setkami ludzi wszystkich wyznań. Zdała już widać na cmentarzu zapalone lampjony na grobach żołnierzy. Pochód pomału wchodzi na cmentarz i zatrzymuje się przy mogiłach wyciągniętych w długi szereg, na czele których stoi wysmukły duży biały krzyż, na nim zaś czarna tablica ze złotemi lit

Kresowe miasto Głębokie a Marszałek Piłsudski

Głębokie, to położone na Białorusi miasto powiatowe obwodu witebskiego. W dawnych czasach kresowe miasteczko w powiecie dziśnieńskim, nad brzegiem jeziora tegoż nazwiska, należało kolejno do magnackich rodów: Radziwiłłów, Korsaków, Zenowiczów, a po traktacie pokojowym w Rydze z 1921 roku wróciło do Rzeczypospolitej i stało się centrum administracyjnym dziśnieńskiego powiatu województwa wileńskiego. Głębokie, widok ogólny miasta przed 1930 r. CBN Polona Według opowieści Józef Piłsudski kilkakrotnie odwiedził Głębokie i okolice. Po akcji bezdańskiej w roku 1908 przez pewien czas ukrywał się w majątku Boryskowicze, należącym do Doboszyńskich. Gościł w Mosarzu, ale nie przywitali go zbytnio – właściciel, Kalikst Józef Piłsudski, unikał swego rewolucyjnego krewnego. Następnie, gdy Polska odrodziła się, a jego krewny został jej przywódcą, Kalikst Piłsudski bardzo żałował swojej nadmiernej ostrożności. Ale więzi rodzinne nadal nie zostały przerwane. W maju 1935 roku, kiedy zmarł Marszałek Jó

Miejsca pamięci poświęcone Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu

Przedstawiamy zbiór pomników i miejsc pamięci poświęconych Pierwszemu Marszałkowi Polski Józefowi Piłsudskiemu na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej Polskiej, obecnie na współczesnej terenie Białorusi. (…) Ludzie tacy jak Józef Piłsudski nie przychodzą na świat po to, aby zaświecić jak meteor w nocy i zostawić po sobie mrok. Dani są narodom jako wieczne światło, jako drogowskaz, jako księga mądrości i właśnie za grobem są ich największe zwycięstwa. Nauka, przykład Józefa Piłsudskiego stawać się nam będzie coraz bardziej religią, taką samą, jaką była walka o wolność dla naszych ojców i dziadów, będą one przenikać coraz głębiej w naród jako ideał szlachetnej siły, rozumnej dumy, dobrowolnego ładu, nieustannego tworzenia i walki, i będą z tego narodu czynić coraz potężniejszą, rozumniejszą, bardziej świadomą jedność (…) - pisał po śmierci Marszałka Jan Lechoń. Józef Piłsudski całego Siebie i wszystkie genialne umysły oddał wyłącznie na służbę idei niepodległej Ojczyzny którą o