Przejdź do głównej zawartości

Zułów - U kolebki Marszałka

Od roku 1934 z inicjatywy Związku Rezerwistów trwała praca nad odbudową miejsca urodzenia Józefa Piłsudskiego. Miejsce, na którym stał dom, wyniesiono nad otoczenie tarasem, fundamenty dworku wydźwignięto z pomocą płyt granitowych celem uwidocznienia historycznego domu, a w nim pokoju, w którym urodził się Marszałek w roku 1867.

Uczczenie pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego w Zułowie. Uroczystość zasadzenia pamiątkowego dębu. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

W dniu poświęcenia stu szkół Marszałka Józefa Piłsudskiego odbyła się w Zułowie podniosła uroczystość. Przybyły na nią liczne delegacje oraz goście z całej Polski, wzięła w niej udział ludność z okolicznych wsi i miasteczek. Pociągami porannymi przyjechali: Pan Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki, Pani Marszałkowa Aleksandra Piłsudska ze starszą córką Wandą, członkowie rządu, wicemarszałkowie Sejmu i Senatu, prezes Najwyższej Izby Kontroli Jakub Krzemieński, generalicja, ks. biskup polowy Józef Gawlina, przedstawiciele władz miejscowych z wojewodą, władz szkolnych z kuratorem Okręgu Szkolnego i in.

Przed wjazdem do siedziby rodziców Marszałka powitał Pana Prezydenta Senat Akademicki Uniwersytetu Stefana Batorego w tradycyjnych togach z Rektorem na czele, oraz grupa senatorów i posłów Ziemi Wileńskiej.

Uroczystość zasadzenia pamiątkowego dębu. Widoczni w pierwszym rzędzie od prawej: wiceminister komunikacji Aleksander Bobkowski, prezydent RP Ignacy Mościcki i minister pracy i opieki społecznej Marian Zyndram Kościałkowski. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Uroczyste nabożeństwo celebrował ks. arcybiskup Romulad Jałbrzykowski. Po nabożeństwie Pan minister Marian Kościałkowski, prezes Związku Rezerwistów, wygłosił przemówienie, w którym, oddając hołd spadkobiercy idei Jagiellonów, Józefowi Piłsudskiemu, scharakteryzował etapy Jego życia i prac. Podkreślił, że tu, w Zułowie, Matka Marszałka, nieprzejednana patriotka, wychowywała swoje dzieci, kładąc nacisk na konieczność walki z wrogiem Ojczyzny; tu od najwcześniejszych lat starała się rozwijać w nich samodzielność myśli, i podniecała poczucie godności osobistej.

Od dnia dzisiejszego Zułów stanie się miejscem pielgrzymek nowych młodych pokoleń, — staje się początkiem wielkiego szlaku Józefa Piłsudskiego po przez umiłowane Wilno, po przez nadniemeński decydujący bój, po przez trudem i znojem przepojony Belweder, aż hen... na Królewski Wawel.

Uroczystość zasadzenia pamiątkowego dębu. Widoczni w pierwszym rzędzie od lewej: profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego Odo Bujwid (z brodą), prezydent RP Ignacy Mościcki, Aleksandra Piłsudska, generał Tadeusz Kasprzycki, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego Wojciech Świętosławski (w okularach), biskup polowy ksiądz Józef Gawlina (na pierwszym planie z prawej, ze szpadlem), metropolita wileński, ks. arcybiskup Romulad Jałbrzykowski (na prawo za ministrem Świętosławskim), ks. prałat Jan Humpola (na prawo za prezydentem Mościckim), zastępca Szefa Gabinetu Wojskowego Prezydenta RP, ppłk Stefan Czerwiński (w głębi, na prawo za Aleksandrą Piłsudską), dowódca Zamkowego Plutonu Żandarmerii, kpt. Jan Huber (na prawo od ministra Świętosławskiego). Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Po przemówieniu Pan Prezydent przy dźwiękach "Pierwszej Brygady" dokonał symbolicznego zasadzenia dębu złotoligtnego w miejscu urodzenia Marszałka, po czym tegoż aktu dokonała Pani Marszałkowa, a za nią zebrani. Następnie Pan Prezydent w towarzystwie Pani Marszałkowej zwiedził odbudowany Zułów i muzeum pamiątek zułowskich, po czym żegnany Hymnem narodowym odjechał do Bezdan, celem wzięcia udziału w uroczystościach poświęcenia stu szkół Marszałka Józefa Piłsudskiego.

mjr. zw. Denis Krawczenko

Źródło : Dziennik Urzędowy, Kuratorium Okręgu Szkolnego Wileńskiego, R. XIV, Nr 11

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Wizyta Marszałka Piłsudskiego w Postawach

O wizycie Piłsudskiego do Postaw po raz pierwszy usłyszałem w dzieciństwie od babci. Z tego, że ona opowiadała popamiętał tylko, że kobiety rzucały kwiaty na drogę, po której jechał samochód Marszałka. Jeszcze mówiła, że wszyscy Polacy bardzo lubili i poważali Piłsudskiego. Nazywały jego "nasz dziadek". Pełne szacunku stosunek do tego Wielkiego Człowieka babcia przeszmuglowała przez całe swoje życie. Nieraz słyszał od jej, że "gdyby był żywy Piłsudski, to ani Hitler, ani Stalin nie odważyli się by napaść na Polskę" . Marszałek Józef Piłsudski otrzymuje kwiaty od dziewczynki. Obok niego stoi mjr. Aleksander Prystor, 1926 - 1927, fot. NAC Informacji o tej wizycie zachowało się mało. Najprawdopodobniej to było w 1928 roku, kiedy Marszałek przyjeżdżał do Wilna. W 2011 roku była mieszkanka Postaw Maria Filipionok dała wywiadowi dla Cyfrowe Archiwum Pomorskich Kresowiaków: - Nie mogliście by trochę opowiedzieć o przyjeździe Piłsudskiego, to musi być bardzo c...

Na polach łazduńskich

Łazduny – wieś w rejonie iwiejskim obwodu grodzieńskiego na Białorusi. W drugiej połowie XIX wieku w pobliżu miasteczka Łazduny Korwin-Milewscy wybudowali pałac i duży park o tej samej nazwie. Później wokół majątku rozrosła się wieś, również o nazwie Łazduny. Następnie obie wsie nazywano różnie, np. Łazduny i Łazduny 1, Łazduny południowe i Łazduny północne. Obecnie Łazduny północne noszą oficjalnie nazwę Łazduny 1, a południowe Łazduny 2. Dobra te były dziedzictwem Radziwiłłów. W 1806 roku Dominik Hieronim Radziwiłł podarował Łazduny Józefowi Wołodkowiczowi i jego żonie Karolinie z Brzostowskich. Po 1810 roku majątek nabył Samuel Wołk-Łaniewski, który podarował go swojej wnuczce Weronice Wołk-Łaniewskiej zamężnej za Oskarem Korwin-Milewskim. Ostatnim właścicielem majątku był ich syn Hipolit Milewski. W czasach zaboru Łazduny, znalazły się na terenie ujezdu oszmiańskiego guberni wileńskiej, a po traktacie pokojowym w Rydze z 1921 roku w gminie Ługomowicze powiatu wołożyńskiego wojewódz...

Kresowe miasto Głębokie a Marszałek Piłsudski

Głębokie, to położone na Białorusi miasto powiatowe obwodu witebskiego. W dawnych czasach kresowe miasteczko w powiecie dziśnieńskim, nad brzegiem jeziora tegoż nazwiska, należało kolejno do magnackich rodów: Radziwiłłów, Korsaków, Zenowiczów, a po traktacie pokojowym w Rydze z 1921 roku wróciło do Rzeczypospolitej i stało się centrum administracyjnym dziśnieńskiego powiatu województwa wileńskiego. Głębokie, widok ogólny miasta przed 1930 r. CBN Polona Według opowieści Józef Piłsudski kilkakrotnie odwiedził Głębokie i okolice. Po akcji bezdańskiej w roku 1908 przez pewien czas ukrywał się w majątku Boryskowicze, należącym do Doboszyńskich. Gościł w Mosarzu, ale nie przywitali go zbytnio – właściciel, Kalikst Józef Piłsudski, unikał swego rewolucyjnego krewnego. Następnie, gdy Polska odrodziła się, a jego krewny został jej przywódcą, Kalikst Piłsudski bardzo żałował swojej nadmiernej ostrożności. Ale więzi rodzinne nadal nie zostały przerwane. W maju 1935 roku, kiedy zmarł Marszałek Jó...