Przejdź do głównej zawartości

Zułów - U kolebki Marszałka

Od roku 1934 z inicjatywy Związku Rezerwistów trwała praca nad odbudową miejsca urodzenia Józefa Piłsudskiego. Miejsce, na którym stał dom, wyniesiono nad otoczenie tarasem, fundamenty dworku wydźwignięto z pomocą płyt granitowych celem uwidocznienia historycznego domu, a w nim pokoju, w którym urodził się Marszałek w roku 1867.

Uczczenie pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego w Zułowie. Uroczystość zasadzenia pamiątkowego dębu. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

W dniu poświęcenia stu szkół Marszałka Józefa Piłsudskiego odbyła się w Zułowie podniosła uroczystość. Przybyły na nią liczne delegacje oraz goście z całej Polski, wzięła w niej udział ludność z okolicznych wsi i miasteczek. Pociągami porannymi przyjechali: Pan Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki, Pani Marszałkowa Aleksandra Piłsudska ze starszą córką Wandą, członkowie rządu, wicemarszałkowie Sejmu i Senatu, prezes Najwyższej Izby Kontroli Jakub Krzemieński, generalicja, ks. biskup polowy Józef Gawlina, przedstawiciele władz miejscowych z wojewodą, władz szkolnych z kuratorem Okręgu Szkolnego i in.

Przed wjazdem do siedziby rodziców Marszałka powitał Pana Prezydenta Senat Akademicki Uniwersytetu Stefana Batorego w tradycyjnych togach z Rektorem na czele, oraz grupa senatorów i posłów Ziemi Wileńskiej.

Uroczystość zasadzenia pamiątkowego dębu. Widoczni w pierwszym rzędzie od prawej: wiceminister komunikacji Aleksander Bobkowski, prezydent RP Ignacy Mościcki i minister pracy i opieki społecznej Marian Zyndram Kościałkowski. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Uroczyste nabożeństwo celebrował ks. arcybiskup Romulad Jałbrzykowski. Po nabożeństwie Pan minister Marian Kościałkowski, prezes Związku Rezerwistów, wygłosił przemówienie, w którym, oddając hołd spadkobiercy idei Jagiellonów, Józefowi Piłsudskiemu, scharakteryzował etapy Jego życia i prac. Podkreślił, że tu, w Zułowie, Matka Marszałka, nieprzejednana patriotka, wychowywała swoje dzieci, kładąc nacisk na konieczność walki z wrogiem Ojczyzny; tu od najwcześniejszych lat starała się rozwijać w nich samodzielność myśli, i podniecała poczucie godności osobistej.

Od dnia dzisiejszego Zułów stanie się miejscem pielgrzymek nowych młodych pokoleń, — staje się początkiem wielkiego szlaku Józefa Piłsudskiego po przez umiłowane Wilno, po przez nadniemeński decydujący bój, po przez trudem i znojem przepojony Belweder, aż hen... na Królewski Wawel.

Uroczystość zasadzenia pamiątkowego dębu. Widoczni w pierwszym rzędzie od lewej: profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego Odo Bujwid (z brodą), prezydent RP Ignacy Mościcki, Aleksandra Piłsudska, generał Tadeusz Kasprzycki, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego Wojciech Świętosławski (w okularach), biskup polowy ksiądz Józef Gawlina (na pierwszym planie z prawej, ze szpadlem), metropolita wileński, ks. arcybiskup Romulad Jałbrzykowski (na prawo za ministrem Świętosławskim), ks. prałat Jan Humpola (na prawo za prezydentem Mościckim), zastępca Szefa Gabinetu Wojskowego Prezydenta RP, ppłk Stefan Czerwiński (w głębi, na prawo za Aleksandrą Piłsudską), dowódca Zamkowego Plutonu Żandarmerii, kpt. Jan Huber (na prawo od ministra Świętosławskiego). Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Po przemówieniu Pan Prezydent przy dźwiękach "Pierwszej Brygady" dokonał symbolicznego zasadzenia dębu złotoligtnego w miejscu urodzenia Marszałka, po czym tegoż aktu dokonała Pani Marszałkowa, a za nią zebrani. Następnie Pan Prezydent w towarzystwie Pani Marszałkowej zwiedził odbudowany Zułów i muzeum pamiątek zułowskich, po czym żegnany Hymnem narodowym odjechał do Bezdan, celem wzięcia udziału w uroczystościach poświęcenia stu szkół Marszałka Józefa Piłsudskiego.

mjr. zw. Denis Krawczenko

Źródło : Dziennik Urzędowy, Kuratorium Okręgu Szkolnego Wileńskiego, R. XIV, Nr 11

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Rocznica Konstytucji 3 Maja w Głębokiem

W przeddzień święta, 2 maja 1938 r., odbył się wieczorem uroczysty capstrzyk, w którym wziął udział pluton honorowy żołnierzy KOP, oddział przysposobienia wojskowego i Związku Strzeleckiego, oraz hufiec Strzelczyków z orkiestrą Związku Strzeleckiego i pochodniami na czele. Na placu 3 Maja, przed pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego, oddziały sprezentowały broń, a orkiestra odegrała hymn narodowy, po czym pochód przeszedł głównymi ulicami miasta. Kościół parafialny oraz pomnik Marszałka były iluminowane. Wszystkie domy przybrano we flagi państwowe, a w oknach wystawiono godło państwowe oraz portrety Pana Prezydenta Rzeczypospolitej i obu Marszałków Polski. Głębokie, widok ogólny kościoła św. Trójcy, plac 3 Maja, październik 1934 r. Narodowe Archiwum Cyfrowe Nazajutrz, w sam dzień uroczystości, oprócz żołnierzy KOP i miejscowej ludności, przybyło dużo ludności z okolicznych wiosek i osiedli. Najbliższe szkoły przybyły zwarcie z nauczycielstwem. Przed nabożeństwem w kościele parafialny...

Kresowe miasto Głębokie a Marszałek Piłsudski

Głębokie, to położone na Białorusi miasto powiatowe obwodu witebskiego. W dawnych czasach kresowe miasteczko w powiecie dziśnieńskim, nad brzegiem jeziora tegoż nazwiska, należało kolejno do magnackich rodów: Radziwiłłów, Korsaków, Zenowiczów, a po traktacie pokojowym w Rydze z 1921 roku wróciło do Rzeczypospolitej i stało się centrum administracyjnym dziśnieńskiego powiatu województwa wileńskiego. Głębokie, widok ogólny miasta przed 1930 r. CBN Polona Według opowieści Józef Piłsudski kilkakrotnie odwiedził Głębokie i okolice. Po akcji bezdańskiej w roku 1908 przez pewien czas ukrywał się w majątku Boryskowicze, należącym do Doboszyńskich. Gościł w Mosarzu, ale nie przywitali go zbytnio – właściciel, Kalikst Józef Piłsudski, unikał swego rewolucyjnego krewnego. Następnie, gdy Polska odrodziła się, a jego krewny został jej przywódcą, Kalikst Piłsudski bardzo żałował swojej nadmiernej ostrożności. Ale więzi rodzinne nadal nie zostały przerwane. W maju 1935 roku, kiedy zmarł Marszałek Jó...

Ocalić od zapomnienia - Władysław Dąbrowski

W dniu 9 lipca 2020 roku członkowie oddziału Związku Piłsudczyków Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzili wyprawę rozpoznawczą w okolicach wsi Hermanowicze (wieś w rejonie szarkowszczyńskim obwodu witebskiego), aby sprawdzić informacje o grobach polskich żołnierzy poległych podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. mjr. Władysław Dąbrowski, fot. Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. mjr. Władysława Raginisa Odkryliśmy, że 5-6 kilometrów od wioski Hermanowicze, obok ruin fundamentów i piwnic dawnego majątku Podolszczyzna, znajduje się kwatera polskich żołnierzy na terenie o wymiarach około 20 na 20 metrów. W kwaterze znajduje się 6 grobów: 5 szeregowców (nazwiska są czytane) 30. Pułku Strzelców Kaniowskich, którzy polegli (zamordowani) w potyczce z bolszewikami dnia 6 czerwca 1920 roku, oraz grób polskiego oficera (według opowiadań). Jego pomnik znajduje się 5 metrów od grobów i leży w ziemi na skraju urwiska, co uniemożliwiło odkrycie napisu. Również przy wejściu znajduje się g...