Przejdź do głównej zawartości

Małe miasteczko Plissa dla Wielkiego Wodza

Plissa, Plisa – wieś w rejonie głębockim obwodu witebskiego na Białorusi. W dawnych czasach miasteczko prywatne nad jeziorem Plissa w powiecie dziśnieńskim, gmina i okręg wiejski w miejscu. W miasteczku znajdowała się drewniana kaplica pogrzebowa, cerkiew parafialna Św. Paraskiewy, żydowski dom modlitwy, zarząd gminy, szkoła gminna, młyn wodny na rzece Mniucie, sąd gminny i fabryka sukna. W folwarku Plissa znajdowała się gorzelnia i browar. Własność niegdyś Ostrogskich, Piottuchów, Korsaków, Podbipiętów i Despot-Zenowiczów. Jako miasteczko zatwierdzone przywilejem króla Stanisława Augusta dnia 15 sierpnia 1788 roku i przyznane Romualdowi Podbipięcie.

Po traktacie pokojowym w Rydze z 1921 roku gmina wiejska Plisa dziśnieńskiego powiatu w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (1926–1939).

Na posiedzeniu dnia 16 kwietnia 1929 roku Pilska Rada Gminna uchwaliła nadać obywatelstwo honorowe gminy Plisa, Pierwszemu Marszałkowi Polski Józefowi Piłsudskiemu.

Obywatelstwo honorowe dla Józefa Piłsudskiego, podpisane przez wójta Ireneusza Doboszyńskiego, 1929 r. Doboszynski.com

11 listopada 1930 roku w Plisie został odsłonięty pomnik ku czci Marszałka Józefa Piłsudskiego, który stał w centrum miasteczka. Jak pisało “Słowo” dnia 12 listopada 1930 roku:

“Pomnik ten powstał ze składek obywatelstwa i ludności gminy Plisskiej. Chociaż nie jest on bardzo okazały, ale zawsze będzie drogą pamiątką dla nas, Polaków. A każdy Polak, który będzie w Plissie, będzie miał przykład, że my, kresowiacy jesteśmy szczerze oddani kochanemu Wodzowi”.

Rzeka Mniuta, na pierwszym planie widoczne postument pomnika Józefa Piłsudskiego, 27 listopada 2006 r., Władimir Skrabatun. Radzima.org

Podczas sowieckiej agresji na Polskę we wrześniu 1939 roku pomnik został zniszczony przez bolszewików.

mjr. zw. Denis Krawczenko. Józef Piłsudski. Kresy w hołdzie Marszałkowi

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Wizyta Marszałka Piłsudskiego w Postawach

O wizycie Piłsudskiego do Postaw po raz pierwszy usłyszałem w dzieciństwie od babci. Z tego, że ona opowiadała popamiętał tylko, że kobiety rzucały kwiaty na drogę, po której jechał samochód Marszałka. Jeszcze mówiła, że wszyscy Polacy bardzo lubili i poważali Piłsudskiego. Nazywały jego "nasz dziadek". Pełne szacunku stosunek do tego Wielkiego Człowieka babcia przeszmuglowała przez całe swoje życie. Nieraz słyszał od jej, że "gdyby był żywy Piłsudski, to ani Hitler, ani Stalin nie odważyli się by napaść na Polskę" . Marszałek Józef Piłsudski otrzymuje kwiaty od dziewczynki. Obok niego stoi mjr. Aleksander Prystor, 1926 - 1927, fot. NAC Informacji o tej wizycie zachowało się mało. Najprawdopodobniej to było w 1928 roku, kiedy Marszałek przyjeżdżał do Wilna. W 2011 roku była mieszkanka Postaw Maria Filipionok dała wywiadowi dla Cyfrowe Archiwum Pomorskich Kresowiaków: - Nie mogliście by trochę opowiedzieć o przyjeździe Piłsudskiego, to musi być bardzo c...

Na polach łazduńskich

Łazduny – wieś w rejonie iwiejskim obwodu grodzieńskiego na Białorusi. W drugiej połowie XIX wieku w pobliżu miasteczka Łazduny Korwin-Milewscy wybudowali pałac i duży park o tej samej nazwie. Później wokół majątku rozrosła się wieś, również o nazwie Łazduny. Następnie obie wsie nazywano różnie, np. Łazduny i Łazduny 1, Łazduny południowe i Łazduny północne. Obecnie Łazduny północne noszą oficjalnie nazwę Łazduny 1, a południowe Łazduny 2. Dobra te były dziedzictwem Radziwiłłów. W 1806 roku Dominik Hieronim Radziwiłł podarował Łazduny Józefowi Wołodkowiczowi i jego żonie Karolinie z Brzostowskich. Po 1810 roku majątek nabył Samuel Wołk-Łaniewski, który podarował go swojej wnuczce Weronice Wołk-Łaniewskiej zamężnej za Oskarem Korwin-Milewskim. Ostatnim właścicielem majątku był ich syn Hipolit Milewski. W czasach zaboru Łazduny, znalazły się na terenie ujezdu oszmiańskiego guberni wileńskiej, a po traktacie pokojowym w Rydze z 1921 roku w gminie Ługomowicze powiatu wołożyńskiego wojewódz...

Kresowe miasto Głębokie a Marszałek Piłsudski

Głębokie, to położone na Białorusi miasto powiatowe obwodu witebskiego. W dawnych czasach kresowe miasteczko w powiecie dziśnieńskim, nad brzegiem jeziora tegoż nazwiska, należało kolejno do magnackich rodów: Radziwiłłów, Korsaków, Zenowiczów, a po traktacie pokojowym w Rydze z 1921 roku wróciło do Rzeczypospolitej i stało się centrum administracyjnym dziśnieńskiego powiatu województwa wileńskiego. Głębokie, widok ogólny miasta przed 1930 r. CBN Polona Według opowieści Józef Piłsudski kilkakrotnie odwiedził Głębokie i okolice. Po akcji bezdańskiej w roku 1908 przez pewien czas ukrywał się w majątku Boryskowicze, należącym do Doboszyńskich. Gościł w Mosarzu, ale nie przywitali go zbytnio – właściciel, Kalikst Józef Piłsudski, unikał swego rewolucyjnego krewnego. Następnie, gdy Polska odrodziła się, a jego krewny został jej przywódcą, Kalikst Piłsudski bardzo żałował swojej nadmiernej ostrożności. Ale więzi rodzinne nadal nie zostały przerwane. W maju 1935 roku, kiedy zmarł Marszałek Jó...