Piłsudczycy - Kresy

Grób nieznanego żołnierza Wojska Polskiego poległego w czasie wyprawy kijowskiej podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku znajduje się na cmentarzu parafialnym w polskiej wsi Gruszewka we wschodniej Białorusi. Grób nieznanego żołnierza Wojska Polskiego na cmentarzu w Gruszewkach, 17 kwietnia 2019 Prowadzi tam jedna polna droga, wiodąca przez głęboki las. We wsi mieszkają tylko Polacy, jest ich 60. Znajduje się ona 60 km od Czarnobyla w rejonie narowelskim obwodu homelskiego. W roku 2017, starsza babcia z domu Sikorska opowiadała: "Ciało żołnierza wiosną 1921 r. w trakcie orki znalazł mój ojciec. Leżało po prostu na jego polu, kilkaset metrów za wsią, będąc już w mocnym rozkładzie.  Ojciec przeniósł szczątki na pobliski cmentarzyk i pochował, stawiając drewniany krzyż. Podczas przenoszenia zwłok zatruł się trupim jadem, tak iż ledwo przeżył" . To był żołnierz Polski - zachowały się resztki munduru i orzełek, według relacji miał też krzyżyk katolicki. O t...

Społeczeństwo m. Głębokie oraz żołnierze K. O. P. jak również cała dziśnieńszczyzna, obchodziła trzecią rocznicę zgonu Wielkiego Marszałka Józefa Piłsudskiego, w podniosłym nastroju, w skupieniu i pracą fizyczną dla dobra ogólnego. Dnia 11 maja 1938 roku w godzinach popołudniowych mieszkańcy Głębokiego wywiesili flagi państwowe, przepasane czarną krepą. 0 godz. 19 przy koszarach K. O. P., budynku komendy powiatu p. w. i w. f. oraz przy domach, w których mieszczą się urzędy państwowe i samorządowe, wciągnięto do połowy masztu flagi państwowe przepasane czarną krepą. Pomnik Marszałka Piłsudskiego został ozdobiony flagami państwowymi, wstęgami o barwach krzyża virtuti militari i niepodległości oraz przybrany w zieleń i kwiaty przez miejscowy oddział Związku Strzeleckiego, który również zaciągnął przy pomniku wartę honorową. Trzywiekowy kościół rzymsko-katolicki, pomnik polskości na rubieżach Rzeczypospolitej i pomnik Wielkiego Marszałka Piłsudskiego oraz okna, w których wystawiono...

W księdze dziejów podoficera-obywatela w odrodzonej Polsce, powstała nowa karta, na której wypisany zostanie piękny obywatelski wysiłek korpusów podoficerskich, wojska lądowego, Marynarki Wojennej i Korpusu Ochrony Pogranicza, które dobrowolnie ofiarowały dzwon dla ubogiego kościoła hen, nad graniczną rzeką Dźwiną, na rubieżach Rzeczypospolitej. Dzwon imienia Marszałka Józefa Piłsudskiego, ufundowany przez podoficerów dla kościółka w Wiacie. Fot. Wiarus Miejsce, na którym wzniesiony został ubogi, drewniany kościółek, w latach 1932—34 przez żołnierzy KOP i miejscową ludność jest miejscem historycznym. W historii powiatu brasławskiego (autor Otto Hedeman) czytamy: „Wiata, niegdyś punkt obserwacyjny i forteczka nad rzeką Wiatą, niedaleko Dźwiny. Spotykamy ją na mapach XVI —XVIII wieku. Iwan Sapieha w roku 1516 otrzymał przywilej od Zygmunta Starego na wybudowanie na Wiacie forteczki i założenie tu miasta, szynków i targów. W roku 1556 dwór Wiata należał do ks. Prońskiej, a w ro...

W przeddzień, to jest 2 maja 1937 r., na ulicach miasteczka Budsław odbył się uroczysty capstrzyk. Miasteczko było iluminowane i udekorowane flagami o barwach narodowych. Oddział, biorący udział w capstrzyku, z orkiestrą na czele i płonącymi pochodniami, zatrzymał się przy pomniku Marszałka Piłsudskiego. Orkiestra KOP odegrała hymn narodowy, a wojsko sprezentowało broń — oddając hołd Wskrzesicielowi Państwa Polskiego. Pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego w Budsławiu, listopada 1930, fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe Pobudkę uroczystą w dniu następnym wykonała również orkiestra KOP-u. Właściwe jednak uroczystości 3-go Maja rozpoczęły się przed południem zbiórką i raportem garnizonu „Budsław“ i organizacyj cywilnych na rynku miasteczka, po czym odprawiona została msza polowa, przy pomysłowo zbudowanym ołtarzu polowym. Po nabożeństwie komendant garnizonu udekorował zasłużone osoby cywilne, odznaką „Korpusu Ochrony Pogranicza“ przy dźwiękach tak dobrze nam znanego marsz...

Uroczystość 3-go maja, połączona ze świętem miejscowego oddziału strzeleckiego, który w tym dniu składał uroczyste przyrzeczenie strzeleckie, udała się znakomicie. Całe miasteczko udekorowane było flagami, zawieszonymi już nie na zwykłych pałkach i drągach, lecz na pięknych drążkach, pomalowanych na biało-czerwono. O godzinie 8-mej rano uderzyły dzwony we wszystkich świątyniach i wszyscy tłumnie pośpieszyli na nabożeństwo. Miejscowy oddział Strzelca w zwartych szeregach pomaszerował do kościoła. Po nabożeństwie zebrał się cały tłum publiczności, ażeby przypatrzeć się, jak nasze zuchy strzeleckie składają przyrzeczenie. Ustawili się w dwóch szeregach naprzeciw pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego i po odebraniu raportu przez delegata komendy powiatowej Związku Strzeleckiego Brasław, odbyło się uroczyste przyrzeczenie. Twardo i odważnie padały słowa przysięgi z ust naszych strzelców i Strzelczyków, że całe życie poświęcą dla dobra Rzeczypospolitej Polskiej i bronić Jej będ...

W przeddzień święta, 2 maja 1938 r., odbył się wieczorem uroczysty capstrzyk, w którym wziął udział pluton honorowy żołnierzy KOP, oddział przysposobienia wojskowego i Związku Strzeleckiego, oraz hufiec Strzelczyków z orkiestrą Związku Strzeleckiego i pochodniami na czele. Na placu 3 Maja, przed pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego, oddziały sprezentowały broń, a orkiestra odegrała hymn narodowy, po czym pochód przeszedł głównymi ulicami miasta. Kościół parafialny oraz pomnik Marszałka były iluminowane. Wszystkie domy przybrano we flagi państwowe, a w oknach wystawiono godło państwowe oraz portrety Pana Prezydenta Rzeczypospolitej i obu Marszałków Polski. Głębokie, widok ogólny kościoła św. Trójcy, plac 3 Maja, październik 1934 r. Narodowe Archiwum Cyfrowe Nazajutrz, w sam dzień uroczystości, oprócz żołnierzy KOP i miejscowej ludności, przybyło dużo ludności z okolicznych wiosek i osiedli. Najbliższe szkoły przybyły zwarcie z nauczycielstwem. Przed nabożeństwem w kościele parafialny...

Uroczysty obchód święta niepodległości rocznicy 20-lecia wskrzeszenia państwa polskiego rozpoczął garnizon Berezwecz—Głębokie, a wraz z nim całe społeczeństwo miasta Głębokiego już dnia 10 listopada wysłuchaniem audycji żołnierskiej, nadanej przez Polskie Radio w godzinach popołudniowych. Rejon koszar oraz świetlicę żołnierską przybrano w zieleń i flagi o barwach państwowych. Po audycji żołnierskiej pogadankę dla żołnierzy wygłosił instruktor oświatowy i propagandy KOP na temat bogatego dorobku państwa polskiego przez pierwsze lat dwadzieścia od wskrzeszenia państwa polskiego. W godzinach wieczornych w m. Głębokim odbył się uroczysty capstrzyk z udziałem kompanii honorowej żołnierzy KOP, orkiestry i plutonu przysposobienia wojskowego i Związku Strzeleckiego. Domy przybrano we flagi o barwach państwowych, a w iluminowanych oknach wystawiono portrety Pana Prezydenta Rzeczypospolitej oraz Marszałków Polski Józefa Piłsudskiego i Śmigłego-Rydza. Po capstrzyku żołnierze i społecze...